نگاهی به وبلاگهای کتابداری ایران ... پیمایشی با استفاده از روش وب‌سنجی

به کارگیری قابلیتهای مختلف وب در نشر دانش و اطلاعات، ضمن غلبه بر محدودیتهای زمانی و مکانی، حق انتخاب مخاطب را ارج نهاده و بستری مناسب را برای تعاملات اطلاعاتی فراهم نموده است. وبلاگها به عنوان یکی از محبوبترین «رسانه‌های اجتماعی» در جامعه امروزی بویژه جامعة کتابداری ایران، نقش بسیار مهمی را در تحکیم تعامل دو سویه کاربر و کتابخانه‌ایجاد کرده‌اند. تحقیق حاضر، با استفاده از شیوه‌های وب‌سنجی به شناسایی و بررسی فعالیتهای وبلاگهای کتابداری ایرانی می‌پردازد. این تحقیق با استفاده از موتور کاوش آلتاویستا در ماه آوریل 2006 (اواخر فروردین و اوایل اردیبهشت 1385) صورت گرفته است. یافته‌های تحقیق نشان داده از مجموع 46 وبلاگ کتابداری ایرانی، تنها 28 وبلاگ فعال هستند و به طور مستمر روزآمد می‌شوند. از شمار این 28 وبلاگ، 25 وبلاگ فارسی زبان، 2 وبلاگ انگلیسی زبان و یک وبلاگ هم دو زبانه است. در این تحقیق مشخص شد تنها سه وبلاگ «انجمن کتابداران فارس»، «وبلاگ گروهی کتابداران» و «واژه‌نامه مدیریت دانش» به صورت گروهی اداره می‌شوند. اغلب وبلاگ‌نویسان کتابداری ایرانی، از «وب‌سایت بلاگفا» به عنوان میزبان وبلاگهای خود استفاده می‌کنند و تنها یک وبلاگ است که از وب‌سایت «بلاگ اسکای» به عنوان میزبان استفاده می کند. این تحقیق نشان داد در رتبه‌بندی وبلاگهای کتابداری ایرانی از نظر مجموع پیوندها، وبلاگهای «کتابداران فردا»، «وبلاگ گروهی کتابداران» و «وبلاگ یادداشتهای یک اطلاع‌رسان»، حایز رتبه‌های اول تا سوم بوده و وبلاگهای «نظریه‌های کتابداری»، «انجمن کتابداران خوزستان» و «انجمن کتابداران قم» در پایین‌ترین رتبه‌ها قرار دارند. همچنین در رتبه‌بندی وبلاگهای کتابداری ایرانی بر اساس پیوندهای درونی مشخص شد وبلاگهای «کتابداران فردا»، «وبلاگ کتابداری» و «وبلاگ مدیریت دانش و کتابداری» در رتبه‌های اول تا سوم قرار دارند. همچنین، از محاسبه ضریب تاثیر‌گذار وب برای وبلاگهای کتابداری ایرانی مشخص شد وبلاگهای «کتابداران فردا»، «مدیریت دانش و کتابداری» و «کتابدار پارسی» در رتبه‌های اول تا سوم قرار دارند. در بررسی زبانی وبلاگهای کتابداری ایرانی، نشان داده شد وبلاگهای مذکور اکثراً به زبان فارسی، محدود به جامعه کتابداران درون ایران، و عمدتاً بیشتر به مسائل عمومی‌تر کتابداری و اطلاع‌رسانی می‌پردازند؛ لذا نتوانسته‌اند پیوندهای بسیار گسترده‌ای را دریافت نمایند و تبادل پیوند آنها محدود به وبلاگهای کتابداری فارسی زبان داخل کشور است.